کلید اتوماتیک چیست؟ ، 1.کلید اتوماتیک کمپکت MCCB
کلید اتوماتیک چیست؟

در صنعت برق، از کلیدهای قطع‌کننده جریان مختلفی برای انجام وظایف مختلف استفاده می‌شود. هر کدام از این کلیدها دارای کاربردها و نیازهای خاص خود هستند. یکی از پرکاربردترین و رایج‌ترین این کلیدها، کلید اتوماتیک یا کمپکت است.

حال باید درک عمیقی نسبت به این موضوع پیدا کرد که کلید اتوماتیک دقیقاً چه کاربردی دارد و تفاوت آن با سایر کلیدهای قطع‌کننده جریان چیست؟

کلید اتوماتیک یا کمپکت در واقع یک نوع کلید قطع‌کننده جریان است که برای حفاظت از مدارهای برقی در برابر برگشت جریان، افت ولتاژ بیش از حد مجاز، و کنترل جریان اضافه توسط مصرف‌کننده (اضافه بار) و همچنین اتصال کوتاه مدار به‌کار می‌رود. اما تفاوت اصلی این کلید با سایر کلیدهای قطع‌کننده جریان در استفاده از رله‌های الکترونیکی برای تشخیص و کنترل پارامترهای مختلف است. به عبارت دیگر، کلید اتوماتیک دارای امکانات الکترونیکی است که به صورت خودکار مدارها را قطع می‌کند و از آسیب جلوگیری می‌کند، در حالی که سایر کلیدها معمولاً این قابلیت را ندارند و تنها وظیفه قطع و وصل مدار را بر عهده دارند.

کلید اتوماتیک کمپکت MCCB چیست؟

کلید اتوماتیک کمپکت یا MCCB (مخفف Molded Case Circuit Breaker)، یک نوع بریکر قابل قطع زیر بار است که برای حفاظت از اتصال کوتاه و اضافه بار در موتورها، سیستم‌های روشنایی، صنعتی و دیگر مصرف‌کنندگان به کار می‌رود. عمدتاً برای حفاظت از مدار در برابر برگشت جریان، افت ولتاژ بیش از حد مجاز، کنترل جریان اضافه توسط مصرف‌کننده (اضافه بار) و همچنین اتصال کوتاه مدار به‌کار می‌روند.

در ابتدا، کلیدهای این نوع تجهیزات ابعاد و اندازه‌های بزرگتری داشتند، اما با پیشرفت فناوری، آنها به صورت فشرده‌تر و کوچک‌تر تولید شده و به عنوان کلید اتوماتیک کمپکت شناخته می‌شوند. این پیشرفت در تکنولوژی به ما این امکان را می‌دهد که با استفاده از MCCB، مدارها به‌طور خودکار قطع شده و از آسیب جلوگیری شود. همچنین این کلیدها در کاربردهای متنوعی از جمله صنعتی و مصرفی به کار گرفته می‌شوند.

کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر
کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر

تفاوت بین کلیدهای اتوماتیک و غیر اتوماتیک

تفاوت اساسی بین کلیدهای اتوماتیک و غیر اتوماتیک در وجود یا عدم وجود رله‌های الکترونیکی برای تشخیص جریان اضافه بار، اتصال کوتاه و سایر پارامترها وجود دارد. به عبارت دیگر، در حالی که کلیدهای اتوماتیک دارای رله‌های الکترونیکی جهت تشخیص و کنترل پارامترهای مختلف هستند، کلیدهای غیر اتوماتیک تنها جهت قطع و وصل مدار بدون وجود رله‌های الکترونیکی عمل می‌کنند.

کلیدهای اتوماتیک کمپکت، به طور خاص، دو دسته بندی اصلی هستند: غیر قابل تنظیم (فیکس) و قابل تنظیم (Adjustable)

  1. کلید اتوماتیک کمپکت غیر قابل تنظیم (فیکس یا Fix):
    • این نوع کلیدهای اتوماتیک فیکس، از نظر رنج جریان، غیر قابل تنظیم هستند
  2. کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم (Adjustable):
    • در این دسته، دو نوع کلید اصلی وجود دارد:
    • کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم حرارتی – مغناطیسی:
      • این نوع کلید اتوماتیک قابل تنظیم به دلیل ترکیب حرارتی و مغناطیسی عمل می‌کند.
    • کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی:
      • این نوع کلید اتوماتیک کمپکت، با داشتن تنظیم الکترونیکی، امکان تنظیم جریان را از ۰.۶ یا ۰.۸ تا ۱ برابر جریان بار کامل

کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر

کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر

کلید اتوماتیک کمپکت کشویی

کلیدهای اتوماتیک کمپکت کشویی، بصورت اصلی به دو دسته سه پل و چهار پل و با رنج جریان از ۱۶ تا ۱۶۰۰ آمپر طراحی شده‌اند. این نوع کلیدها یکی از زیرمجموعه‌های کلیدهای اتوماتیک کمپکت محسوب می‌شوند و با نام “کلید اتوماتیک کمپکت کشویی” شناخته می‌شوند. بیشتر در مواردی که آمپراژ بالا و حجم کلید بزرگتر است، استفاده می‌شوند.

کلیدهای اتوماتیک کمپکت کشویی، به طور اساسی در مصارف خاص و در تابلوهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند، به ویژه در تابلوهای برق و به خصوص در بخش ورودی مدار. علاوه بر این، در صورت وقوع هر خطای احتمالی مانند اضافه بار، اتصال کوتاه یا سایر خطاها، این کلیدها به صورت فوری قابل راه‌اندازی مجدد هستند. البته شرط اصلی برای اجازه استفاده مجدد، جریان اتصال کوتاه باید در محدوده قابل تحمل کلید باشد.

در کلیدهای اتوماتیک، چندین پارامتر حائز اهمیت وجود دارند:

  1. Ics یا جریان نامی قطع اتصال کوتاه
  2. Icu یا جریان نامی قطع اتصال کوتاه نهایی
  3. In یا Ie یا جریان نامی پیوسته عملیاتی کلید
  4. Im یا جریان اتصال کوتاه کلید
  5. Ir یا جریان بار تنظیمی (جریان تنظیمی کلید)
  6. Iu یا شدت جریان قابل تحمل کنتاکت کلید
  7. Icm یا جریان نامی وصل اتصال کوتاه
  8. Isd یا جریان قطع اتصال کوتاه در مدت کوتاه (جریان مجاز لحظه‌ای)
  9. Ith یا جریان گرمائی قراردادی
کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر
کلید اتوماتیک کمپکت اشنایدر

در کلیدهای اتوماتیک کمپکت، ساختار داخلی به شکل زیر است:

  1. بدنه یا قاب کلید: بدنه کلید از یک محفظه عایق تشکیل شده است که اجزاء مختلف کلید را در خود جای داده است. اطلاعات فنی و مشخصات کلید معمولاً روی پلاک اطلاعات قرار دارد.
  2. کنتاکت‌های کلید: این اجزا و قطعات کلید هستند که با باز و بسته شدن خود، عمل قطع و وصل جریان در مدار را انجام می‌دهند.
  3. جرقه‌گیر: به محض جدا شدن کنتاکت‌ها از هم، اختلاف پتانسیل بین آن‌ها باعث یونیزه شدن هوای اطراف می‌شود. جرقه‌گیر از چند صفحه U شکل تشکیل شده است و زمانی که کنتاکت‌ها جدا می‌شوند، جرقه از بین صفحات جرقه‌گیر عبور می‌کند که این جریان ایجاد شده باعث تولید و ایجاد جرقه بین کنتاکت‌ها می‌شود.
  4. مکانیزم قطع و وصل کننده کلید: این مکانیزم مسئول قطع و وصل کلید است. زمانی که کلید از وضعیت قطع به وضعیت وصل می‌شود، فنر با اعمال نیرویی به اهرم‌های مکانیزم، باعث بسته شدن کنتاکت‌ها می‌شود. در موقع قطع کلید، این نیروی ذخیره شده برای اعمال فشار به بازوی عمل کننده استفاده می‌شود و باعث باز شدن کنتاکت‌ها می‌شود.
  5. واحد تریپ: این قسمت از کلید به عنوان بخش هوشمند آن عمل می‌کند؛ که به شکل دستی یا اتوماتیک دستور تریپ یا قطع کلید را صادر می‌کند. این واحد از رله‌های مختلفی مانند رله‌های حرارتی یا الکترومغناطیسی برای تشخیص خطا استفاده می‌کند و به واحد قطع و وصل مرتبط است.

از مزایای استفاده از کلیدهای اتوماتیک در مدارات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. حفاظت در برابر اتصال کوتاه و افت ولتاژ: کلیدهای اتوماتیک به صورت فوری و در صورت بروز اتصال کوتاه یا افت ولتاژ بیش از حد مجاز، مدار را قطع می‌کنند.
  2. اتصال مجدد سریع: پس از قطع مدار به هر دلیلی از جمله اضافه بار، کلیدهای اتوماتیک برای اتصال مجدد به سرعت آماده می‌شوند.
  3. نظارت و آلارم: در کلیدهای اتوماتیک با استفاده از کنتاکت‌های کمکی و خطا، می‌توان انواع وضعیت‌های عملکرد کلید را نظارت کرد و اطلاعات مانند قطع، وصل، خطا یا تریپ را توسط سیگنال‌های آلارم نمایش داد.
  4. حفاظت فوری در صورت اتصال کوتاه: طراحی کلیدهای اتوماتیک به گونه‌ای است که در صورت قرار گرفتن در مسیر مداری که اتصال کوتاه شده است، عمل حفاظت را فوراً اجرا کرده و مدار را قطع می‌نمایند.
  5. قابلیت اندازه‌گیری و نمایش اطلاعات: کلیدهای اتوماتیک دارای قابلیت اندازه‌گیری، آنالیز و نمایش اطلاعات روی صفحه نمایشگر کلید یا درب تابلو هستند.
  6. پارامترهای انعطاف‌پذیر: این کلیدها با امکاناتی مانند تنظیم‌پذیری در منحنی‌های عملکرد، امکان انطباق با نیازهای خاص مدار را فراهم می‌کنند.
  7. مقایسه هزینه و ابعاد: بر اساس مزایای بیشماری که کلیدهای اتوماتیک دارند، باید در نظر گرفت که این کلیدها به دلیل ساختار دقیق‌تر و عملکرد بالاتر، قیمت بالاتری دارند و ابعاد بزرگتری دارند. بنابراین، در انتخاب بین کلیدهای اتوماتیک و فیوز یا کلیدهای مینیاتوری، میزان حفاظت مورد نیاز و رنج جریان باید دقیقاً مورد بررسی قرار گیرد.

انواع کلید اتوماتیک:

  1. کلید اتوماتیک کمپکت غیر قابل تنظیم (فیکس): در این نوع کلیدهای اتوماتیک کمپکت، امکان تنظیم جریان امکان‌پذیر نیست و جریان آن ثابت است.
  2. کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم (Adjustable): این نوع کلیدهای اتوماتیک، به مخالفت کلیدهای اتوماتیک غیرقابل تنظیم، امکان تنظیم جریان را دارند.
  3. کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی: در این نوع کلیدهای اتوماتیک، امکان تنظیم جریان بین ۰.۶ تا ۱ برابر جریان بار وجود دارد که با استفاده از رله‌های الکترونیکی انجام می‌شود.
  4. کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم حرارتی مغناطیسی: در این نوع کلیدهای اتوماتیک، امکان تنظیم جریان بین ۰.۶، ۰.۸ و ۱ برابر جریان بار برقرار است که با استفاده از رله‌های مغناطیسی انجام می‌شود.
  5. کلید اتوماتیک هوایی ACB: این نوع از کلیدهای اتوماتیک، جزو دسته کلیدهای اتوماتیک فشار ضعیف قرار می‌گیرد و وظیفه اصلی آن قطع اتوماتیک جریان در آمپراژ بالا و با قدرت قطع زیاد می‌باشد. علاوه بر این، از هوا برای محافظت از مدار الکتریکی در برابر صدمات ناشی از جریان اضافی در اثر اضافه بار یا اتصال کوتاه استفاده می‌کند. این کلیدها از ۶۳۰ آمپر تا ۶۳۰۰ آمپر را پشتیبانی می‌کنند.

جمع بندی :

بازرگانی صنعت روز، به عنوان یکی از نمایندگی‌ اشنایدر ، با افتخار اعلام می‌کند که کلیدهای اتوماتیک اشنایدر را به شما عزیزان ارائه می‌دهد. با ما، شما قادر خواهید بود تا به بهترین و پیشرفته‌ترین کلیدهای اتوماتیک اشنایدر دسترسی پیدا کنید که با کیفیت بالا، قابلیت اطمینان و ایمنی را در مدارهای برقی شما فراهم می‌آورند.

با داشتن محصولات متنوع و متناسب با نیازهای شما، ما به شما اطمینان می‌دهیم که با انتخاب کلیدهای اتوماتیک اشنایدر، مدارهای برقی خود را به بهترین شکل ممکن محافظت کنید. نمایندگی اشنایدر صنعت روز، با تیم متخصص و تجربه‌یار، به شما خدماتی شایسته از جمله مشاوره فنی، پشتیبانی فنی و خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهد تا به شما در هر مرحله از فرآیند خرید کمک کند.

با انتخاب ما به عنوان نمایندگی اشنایدر صنعت روز، شما می‌توانید با اطمینان و آسایش خاطر، کلیدهای اتوماتیک اشنایدر  با کیفیت و مطابق با استانداردهای بین‌المللی را تهیه کرده و به بهترین شکل از مدارهای برقی خود استفاده نمایید.

نمایندگی اشنایدر در لاله زار صنعت روز