عملکرد رابط بی متال اشنایدر چیست؟

• آموزش تجهیزات برق صنعتی

بی متال چیست؟

بی متال قطعه ای از تجهیزات برق است که به صورت سری، جهت حفاظت از موتورها در برابر اضافه بار در مدار قرار می گیرد و به همین علت یک نوع رله حفاظتی به شمار می رود.

نحوه عملکرد بی متال

حفاظت موتورها اهمیت بسیاری دارد. در صورتی که کار غیر عادی موتورها در طی بهره برداری آنان به موقع تشخیص داده نشده و از ادامه کار موتور جلوگیری نشود ، اساس کار بی متال بر پایه اختلاف ضریب انبساط طولی دو فلز است، به طوری که در اثر عبور جریان اضافه بار، دو فلز گرم می شوند و طول آنها زیاد می شود. در این حالت دو فلز به سمت فلزی با ضریب انبساط طولی کمتر خم می شوند. حرکت هر یک از بیمتال ها به یک اهرم فشار می آورد و در نتیجه این خم شدن، با جابجایی هریک از اهرم ها، یک میکروسوئیچ که دارای کنتاکت تبدیل باز و بسته است، تغییر وضعیت می دهد و مسیر عبور جریان قطع شده و مدار باز می شود.

اساس کار بی متال

گاهی مواقع این قطعه آهسته عمل کرده و یا ایجاد جرقه می کند و باعث ایجاد سوختگی ادر محل های اتصال می شود.به عیوب الکتریکی و مکانیکی منجر خواهد شد. به منظور جلوگیری از بروز عیب الکتریکی و یا صدمه مکانیکی به موتور و توقف خط تولید، لازم است کار غیر عادی موتورها از طریق رله های حفاظتی اضافه بار نوع حرارتی یا الکتریکی تشخیص داده شود. برای رفع چنین مشکلاتی، دو آهن ربا در پایین و بالای تیغه دو فلزی قرار داده می شود که موقع وارد کردن نیروی مغناطیسی به آنها، باعث بسته شدن سریع اتصال شده و در نتیجه از ایجاد سوختگی جلوگیری می کند.

عملکرد بی متال اشنایدر در جریان بالا

وقتی بی متال در رنج های جریان بالا استفاده شود، ترانسفورماتور جریان (CT) جهت اندازه گیری جریان به کار برده می شود. در ساختار این محصول، هادی قدرت (هادی با جریان اصلی) از داخل CT عبور داده شده و توسط CT جریان ایجاد شده از حول هادی به سیم پیچ ثانویه منتقل می شود و توسط قسمت فرمان بی متال امنیت مصرف کننده تامین می گردد. در این شرایط اگر از حد تنظیم شده بیشتر شد، قسمت فرمان بی متال عمل کرده و در نهایت مدار فرمان را قطع می کند که باعث قطع کل مدار خواهد شد.

اجزای تشکیل دهنده (ساختمان داخلی) بی متال اشنایدر یا رله حرارتی عبارتند از:

• تیغه های مسی جهت اتصال به کنتاکتور (شاخک های بالای بی متال)
• ترمینال های خروجی جهت ارتباط با کابل های مصرف کننده (T1، T2 و T3)
• کنتاکت های باز و بسته مدار فرمان (باز یا همان NO با شماره های ۹۷ و ۹۸ / بسته یا همان NC با شماره های ۹۵ و ۹۶)
• زبانه یا پیچ جهت تنظیم جریان یا حساسیت بیمتال (این جریان را با توجه به شدت جریان نامی موتور که روی پلاک آن نوشته شده است، تنظیم می کنیم. تنظیم یک بی متال بستگی به مشخصه های موتوری دارد که قرار است محافظت شود.)
• پیچ تغییر وضعیت به دو حالت دستی و اتومات (حالت A، اتوماتیک و حالت H، دستی)
• دکمه ریست یا برگشت به حالت اولیه (جهت برگرداندن مجدد بیمتال به مدار)

ترانسفورماتور جریان (Current Transformator)

در مدارات فشار متوسط و قوی به صورت سری و با دو هدف به کار می رود:

1. برای مقاصد اندازه گیری: خروجی CT به دستگاه های اندازه گیری آمپرمتر، مگاواتمتر، کنتور راکتیو و اکتیو متصل بوده و هسته این CT ها در اتصال کوتاه به اشباع می رود و مانع از ازدیاد جریان در ثانویه شده و در نتیجه مانع سوختن در سمت ثانویه می شود.
2. برای مقاصد حفاظت شبکه: خروجی CT به رله های حفاظتی که کمیت جریان نیاز دارند، متصل می شود؛ مانند رله اضافه جریان و یا رله اتصال زمین.

 انواع رله

رله نوعی کلید الکتریکی سریع یا بی‌درنگ است که با هدایت یک مدار دیگر باز و بسته می شود. روش کنترل باز و بسته شدن این کلید الکتریکی به صورت های مختلف مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی و غیره است.

از آنجا که رله می تواند جریان قوی تر از جریان ورودی را هدایت کند می توان آن را نوعی تقویت کننده نیز دانست. در گذشته رله ها معمولاً با سیم پیچ ساخته می‌شد و از جریان برق برای تولید میدان مغناطیسی و باز و بسته کردن مدار استفاده می کرد. امروزه بسیاری از رله ها به صورت حالت جامد و از جنس مواد نیمه هادی ساخته می‌شوند و اجزای متحرک ندارند. از انواع رله های استفاده شده در سیستم های توزیع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رله کنترل ولتاژ
• رله کنترل فاز
• رله خطای زمین
• رله زمانی (تایمر)
• رله حرارتی (بی متال)

اجزای تشکیل دهنده (ساختمان داخلی) بی متال اشنایدر  یا رله حرارتی عبارتند از:

• تیغه های مسی جهت اتصال به کنتاکتور (شاخک های بالای بی متال)
• ترمینال های خروجی جهت ارتباط با کابل های مصرف کننده (T1، T2 و T3)
• کنتاکت های باز و بسته مدار فرمان (باز یا همان NO با شماره های ۹۷ و ۹۸ / بسته یا همان NC با شماره های ۹۵ و ۹۶)
• زبانه یا پیچ جهت تنظیم جریان یا حساسیت بیمتال (این جریان را با توجه به شدت جریان نامی موتور که روی پلاک آن نوشته شده است، تنظیم می کنیم. تنظیم یک بی متال بستگی به مشخصه های موتوری دارد که قرار است محافظت شود.)
• پیچ تغییر وضعیت به دو حالت دستی و اتومات (حالت A، اتوماتیک و حالت H، دستی)
• دکمه ریست یا برگشت به حالت اولیه (جهت برگرداندن مجدد بیمتال به مدار)